Παρασκευή 1 Ιουλίου 2011

Μυστικά και ψέμματα

Μια κουβέντα που μου είπε η φίλη μου η Βίβιαν σήμερα με έκανε να σκεφτώ σοβαρά ότι πρέπει να λέμε αυτό που πιστεύουμε ακόμη κι αν έτσι ίσως στενοχωρήσουμε ανθρώπους που αγαπάμε πολύ. Έτσι, αποφάσισα να γράψω σήμερα κάποια πράγματα που ξέρω ότι δεν θα αρέσουν σε πολλούς αριστερούς φίλους μου. Υπάρχουν όμως κάποιες αλήθειες που η Αριστερά αρνείται να δει. Κι αυτό, η άρνηση δηλ. της πραγματικότητας, είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της κριτικής σκέψης και, τελικά, του μαρξισμού.

Η κρίση της ελληνικής οικονομίας δεν είναι παρά μόνο δευτερευόντως κρίση χρέους. Η κρίση πηγάζει από τα θεμέλια της παραγωγικής διαδικασίας: Η συγκλονιστική κάμψη των κερδών οφείλεται στο σχετικό κορεσμό της αγοράς των προϊόντων, στην επιβράδυνση έως και τη στασιμότητα του ρυθμού αύξησης της παραγωγικότητας, στον γιγαντισμό του κράτους-επιχειρηματία (πρόκειται για τερατογένεση) και τον λαϊκισμό των κυβερνώντων. Αυτοί οι παράγοντες οδήγησαν στην προοδευτική αύξηση του κόστους και των τιμών. Εκεί όμως οδηγεί και η ανάπτυξη μονοπωλιακών και ολιγοπωλιακών μορφών στην οικονομία οι οποίες εμποδίζουν το πέρασμα κεφαλαίων από τον ένα κλάδο στον άλλο.

Ταυτόχρονα ορισμένα φορολογικά μέτρα του κράτους διαχρονικά τσακίζουν την οικονομία, ενώ ο προϋπολογισμός παίρνει όλο και περισσότερους πόρους από την οικονομία για να τους χρησιμοποιήσει το κράτος για δικούς του σκοπούς (όχι απαραίτητα πράγματι κοινωφελείς) αφαιρώντας τους έτσι από την κατανάλωση και τις ενδεχόμενες επενδύσεις. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι παραγωγικές επενδύσεις είναι αυτές που μπορούν να καταπολεμήσουν μακροπρόθεσμα τον πληθωρισμό, προκαλώντας την αύξηση της προσφοράς. Ούτε πρέπει να υποτιμούμε βέβαια το ρόλο της κρατικής πολιτικής στη δημιουργία του ισοζυγίου ανάμεσα στη ροή χρήματος και εισοδημάτων και στη ροή εμπορευμάτων και υπηρεσιών, που είναι η ουσία του πληθωρισμού και της αύξησης τιμών (τεράστιο έλλειμμα του πραγματικού προϋπολογισμού, ελλειμματική διαχείριση του δημόσιου τομέα κλπ.).

Έτσι ανάγεται σε κεντρικό πρόβλημα (όπως συμβαίνει σήμερα) το ζήτημα των δημόσιων οικονομικών (ελλείμματα, ισοζύγια κλπ.): Η σταθεροποίηση και μείωση του ελλείμματος δεν έγινε όταν έπρεπε με μέτρα ήπια και βραχυχρόνια, και γίνεται τώρα με ανάλγητα τριτοκοσμικά μέτρα που πέφτουν σαν τσεκούρια στα κεφάλια μας και μάλιστα κάτω από τις ισχυρές πιέσεις ξένων ξυλοκόπων.

Ο εξωτερικός δανεισμός και το έλλειμμα δεν είναι βέβαια ελληνικές ιδιομορφίες. Έτσι κινείται όλος ο πλανήτης. Εκείνα που μας “σκοτώνουν” είναι άλλα: Ο διαρθρωτικά πληθωριστικός χαρακτήρας της ελληνικής οικονομίας, όπου το κόστος τείνει να θεωρείται δεδομένο και η επίτευξη των κερδών και της χρηματοδότησης με την αύξηση των τιμών αυτονόητη. Και αυτό δεν άφορα μόνο τη μονοπωλιακή δομή ορισμένων κλάδων αλλά και την κατοχύρωση, με μη οικονομικά μέσα, προνομίων, αποκλειστικοτήτων, «κεκτημένων» δικαιωμάτων κλπ. σε μεγάλη κλίμακα στην ελληνική κοινωνία. Επίσης, ένα κράτος εκπληκτικά αδύναμο ως ανύπαρκτο σε ό,τι άφορα στις ρυθμιστικές και αναπτυξιακές του δραστηριότητες: τη ρύθμιση συγκοινωνίας, την περιφερειακή ανάπτυξη, την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, την τήρηση της τάξης, την καθαριότητα, τον έλεγχο τιμών και ανταγωνισμού, την πάταξη της διαφθοράς. Σε όλα αυτά το κράτος είναι εντελώς αναξιόπιστο και περίπου απόλυτα αφερέγγυο. Είναι όμως πληθωρικό, ανακατεύεται σε όλα, συντηρεί στρατιές υπαλλήλων και πορεύεται αναπαυτικά όχι στην παραγωγή έργου αλλά στην κατανάλωση των κονδυλίων. Με άλλες λέξεις, στην Ελλάδα παρατηρείται ένας περίεργος συνδυασμός που παντρεύει την αύξηση των μέσων με τη μείωση ποσότητας και την καταβαράθρωση της ποιότητας των αποτελεσμάτων.

Ίσως τώρα με την κρίση να ανοίγει μια νέα φάση. Σίγουρα πάντως υπάρχει εναλλακτική λύση στο αναποτελεσματικό Μνημόνιο και το εγκληματικό μεσοπρόθεσμο. Η γραμμή του ΔΝΤ (πλήρης παραμερισμός του κράτους, ανεργία, οικονομική ύφεση) δεν οδηγεί πουθενά. Η αλλαγή πλεύσης έχει βέβαια ένα προαπαιτούμενο: να αποφασίσουμε ποιος και πώς θα πληρώσει τα σπασμένα. Να μην πληρώσει κανείς, δεν γίνεται. Ούτε μπορεί βέβαια να συνεχισθεί η σημερινή κατάσταση. Και σίγουρα η όποια εναλλακτική λύση προφανώς θα περιλαμβάνει ορισμένα μέτρα αυστηρά και αντιδημοτικά που να σταθεροποιούν την οικονομία και να ανοίγουν τις δυνατότητες νέων επιλογών. Η διαφορά θα βρίσκεται ακριβώς στο ποιος θα φέρει το βάρος.

Τελικά, για να αλλάξει πορεία η χώρα δεν αρκεί η αγανάκτηση. Χρειάζεται αλλαγή. Αλλαγή αξιών, αισθητικής, στόχων. Χρειάζεται ακόμη να αλλάξει και η Αριστερά (η Δεξιά με το χωροφυλακίστικο μυαλό της είναι beyond therapy). Η Αριστερά πρέπει να ξεμπερδεύει με τον αχαλίνωτο κρατισμό. Κοινωφελές δεν είναι το κρατικό. Ο Έλληνας πολίτης έχει φθάσει στα όρια ανοχής του απέναντι στην ανικανότητα και την παχυδερμία του δημόσιου βροντόσαυρου. Ας τον αφουγκραστούμε.

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΩΤΟΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ maga.gr ΣΤΙΣ 26/06/2011

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου