Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

O tempora o mores*

Οι ΗΠΑ είναι μια μεγάλη και αντιφατική χώρα με έναν εξίσου αντιφατικό λαό. Ικανή για το καλύτερο και για το χειρότερο. Όσο προφανής κι αν είναι η σκέψη, στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας με τον ορμέμφυτο αντιαμερικανισμό αξίζει αναφοράς. Γιατί εδώ στην Ελλάδα είμαστε εκπληκτικά ταλαντούχοι στο άκριτο και τελικά ασόβαρο τσουβάλιασμα. "Οι Αμερικανοί είναι φονιάδες των λαών". Όχι η κυβέρνηση των ΗΠΑ ή οι πολιτικο-οικονομικές ελίτ ή το στρατιωτικό-βιομηχανικό πλέγμα, αλλά οι Αμερικανοί. Ή "¨οι Εβραίοι σφάζουν τους Παλαιστίνιους". Όχι η κυβέρνηση Σαρόν, αλλά οι Εβραίοι. Όταν το Focus κάνει γενικεύσεις θιγόμαστε αλλά εμείς τις έχουμε ψωμοτύρι.

Στις ΗΠΑ λοιπόν εκδίδεται η εφημερίδα New York Times. Ένα σοβαρότατο έντυπο. Κι ας ανήκει σ' αυτόν τον αντιπαθέστατο τον Rupert Murdoch. Διαβάζοντας την διαδικτυακή έκδοση εντυπωσιάστηκα για μια ακόμη φορά με τις ΗΠΑ και τον τρόπο που βιώνουν τις καταστάσεις. Δείτε εδώ το άρθρο σχετικά με τον συλληφθέντα για την επίθεση στο μέλος του Κογκρέσου Gabrielle Giffords. Ο κατηγορούμενος αναφέρεται στον τίτλο και σε όλο το άρθρο ως "shooting suspect", ήτοι "ύποπτος για τους πυροβολισμούς" και αποκαλείται "Mr. τάδε". Στοιχειώδης δεοντολογία και ευγένεια από τους συντάκτες. Εν αντιθέσει με τους δικούς μας κονδυλοφόρους που όταν τους λες ότι πρέπει να γράφουν "τα φερόμενα ως μέλη της Σέχτας Επαναστατών" και όχι "οι συλληφθέντες τρομοκράτες" σου απαντάνε ότι αυτά είναι λεπτομέρειες και ότι σημασία έχει η ουσία. Επαρχιωτισμός στα πάντα στην Μπανανία μας. Για να μην συζητήσω για την μεταμοντέρνα αποδόμηση που μας έχει φτάσει στο σημείο να κοροϊδεύουμε ως δήθεν "πολιτικώς ορθή" (δηλαδή εξοβελιστέα) συμπεριφορά την ευγένεια και τους τρόπους. Εδώ φταίει και η Αριστερά, της οποίας τα ήθη έγιναν νόρμες στην Ελλάδα τις μεταπολίτευσης και η οποία, εντάσσοντας την ευγένεια στα "μικροαστικά κατάλοιπα" (sic), προπαγάνδισε - εμμέσως πλην σαφέστατα - την προσβλητική και ανεξέλεγκτη οικειότητα, την αυθαίρετη κοινωνική ισοπέδωση και την αναγωγή των καλών τρόπων σε ελάττωμα.

Το κυριότερο όμως είναι άλλο: διαβάστε εδώ το άρθρο των New York Times για την επίθεση στην αντιπρόσωπο Giffords. Εξετάζεται ενδελεχώς το συγκρουσιακό ιστορικό στην εκλογική της περιφέρεια και αναδεικνύεται το πώς η γειτνίαση της με το Μεξικό και η συνακόλουθη ένταση του μεταναστευτικού σε τοπικό επίπεδο, έχει κάνει την συγκεκριμένη περιφέρεια μια από τις πλέον πολωμένες πολιτικά. Αυτό είναι ένα μεγάλο ατού στην δημόσια ζωή των Αμερικανών: το "reflecting". Στον δημόσιο λόγο στις ΗΠΑ είναι σύνηθες (και ευτυχές) φαινόμενο η ιστορική σύγκριση, οι αναγωγές από το ειδικό στο γενικό και τανάπαλιν, η επίκληση των μαθημάτων του παρελθόντος για την εξαγωγή συμπερασμάτων κλπ. Οι Αμερικανοί δεν έχουν μνήμη 48 ωρών όπως εμείς (η αναφορά εστιάζει στη συνισταμένη της δημόσιας συζήτησης και όχι σε άτομα). Κι ακόμη, το συλλογικό υποσυνείδητο της αμερικανικής κοινωνίας καταγράφει και θυμάται.

Αντίστοιχο παράδειγμα: Την περίοδο 2001-2004 οι Αμερικανοί αρνούνταν να αποδεχθούν τρεις πιθανότητες. Την πιθανότητα ο Πρόεδρός τους να επιχειρεί συνειδητά και υπολογισμένα να παραπλανήσει το έθνος, την πιθανότητα το Κογκρέσο να συρόταν άνευ όρων πίσω από τον Πρόεδρο, την πιθανότητα το Ανώτατο Δικαστήριο να έκρινε την υπόθεση της πολιτείας της Φλόριντα (που καθόρισε την έκβαση των εκλογών του 2000) με κριτήριο τις πολιτικές πεποιθήσεις των μελών του (5 ρεπουμπλικάνοι και 4 δημοκρατικοί δικαστές, άρα δικαιώθηκε ο Μπους εις βάρος του Αλ Γκορ). Η σύγκλιση των τριών ανωτέρω πιθανοτήτων αποδείκνυε τον χειρότερο φόβο των Αμερικανών. Ότι η διάκριση των εξουσιών μπορεί να μην αποτελεί σίγουρη ασφαλιστική δικλείδα. Ότι οι "founing fathers" (οι επαναστάτες ιδρυτές των ΗΠΑ) μπορεί να μην κατάφεραν να δημιουργήσουν το τέλειο πολίτευμα, όπως διδάσκονται να πιστεύουν οι Αμερικανοί. Ότι μπορεί να υπάρχουν παραθυράκια που επιτρέπουν να φαλκιδευθεί η πολυδιαφημισμένη δημοκρατία και ελευθερία τους. Εν τούτοις, μετά την πεισματική και ηθελημένη τύφλωση μπροστά στο ενδεχόμενο, οι Αμερικανοί έβαλαν μυαλό. Αποφάσισαν (ο όρος είναι αδόκιμος αφού δεν πρόκειται για συνειδητή επιλογή αλλά για ενεργοποίηση των δημοκρατικών αντανακλαστικών που έχει η αμερικανική κοινωνία - και μην ακούτε το ΚΚΕ), αποφάσισαν λοιπόν να μην την ξαναπάθουν τόσο εύκολα. Έτσι, δεν δείχνουν στον Ομπάμα την τυφλή πίστη που έδειξαν στον Μπους κι ας τον στήριξαν με ζήλο, κι ας εναπόθεσαν τις ελπίδες τους σε αυτόν. Και τώρα του επιτίθενται -από δεξιά κι από αριστερά- και του έστειλαν και μήνυμα με τις ενδιάμεσες εκλογές.

Έτσι κάνουν πάντα: συγκρίνουν, θυμούνται, καταγράφουν. Θυμηθείτε πώς σοκαρισμένοι από τη δολοφονία του Κένεντυ και ανήσυχοι για τη ριζοσπαστικοποίηση της νεολαίας και των μαύρων τη δεκαετία του '60 κρεμάστηκαν από τον Νίξον. Ο Νίξον τους πρόδωσε και χρειάστηκε ο στιβαρός και λαοφιλής Ρήγκαν για να ανορθώσει το κύρος της Προεδρίας (Φορντ και Κάρτερ δεν είχαν καμία τύχη). Μετά τον Ρήγκαν, ο Μπους πατήρ, που εκλέχθηκε λόγω της ρεπουμπλικανικής παντοδυναμίας που οικοδόμησε ο Ρήγκαν, φαινόταν (και ήταν) λίγος και αυτό του στοίχισε την επανεκλογή του. Ο Κλίντον τους ενθουσίασε, αλλά τους είπε ψέμματα (έστω και για τις απιστίες του) και δεν του το συγχώρεσαν.

Ενώ, εδώ σε μας, η παπανδρεϊκή απάτη της αλλαγής επιβραβεύθηκε το 1993 με επανεκλογή. Η σημιτική απάτη του εκσυγχρονισμού επιβραβεύθηκε το 2000 με επανεκλογή. Η καραμανλική απάτη της επανίδρυσης επιβραβεύθηκε το 2007 με επανεκλογή. Μόνο το Μητσοτάκη δεν συγχωρήσαμε κι αυτό όχι από άποψη και ως προϊόν αντίληψης ή ευαισθησίας αλά λόγω των κουτσομπολιών που τον συνοδεύουν (αποστάτης, γκαντέμης, δράκουλας, κλπ). Έτσι συμβαίνει στη χώρα της κυρά-Κατίνας.

Υ.Γ. Στην "κακιά" Αμερική μπήκε φυλακή για ξέπλυμα χρήματος ο πρώην ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή Tom DeLay. Εδώ, στη γενέτειρα της Δημοκρατίας είναι όλοι έξω: Τσουκάτος, Τσοχατζόπουλος, Μαντέλης κλπ. Στην "κακιά" Αμερική μπήκαν φυλακή οι υπαίτιοι του σκανδάλου Enron. Εδώ, έξω οι υπαίτιοι των σκανδάλων Siemens, ομολόγων, Βατοπαιδίου, Κουρουπητού κλπ. Για να κατεβούμε απ' το καλάμι λίγο.

* "Ω καιροί ω ήθη", από το Oratio in Catilinam Prima in Senatu Habita του Κικέρωνα.

1 σχόλιο: